بررسی حساب‌های مالی باشگاه چلسی و محدودیت مالی یوفا

حساب‌های مالی باشگاه چلسی از زمان خرید آن توسط شرکت «کلیرلیک کپیتال» در ماه مه ۲۰۲۲، به یکی از موضوعات مهم و پرخواننده تبدیل شدند.

محمد حیدری فوتبال لب– آمار کامل مالی فصل ۲۴-۲۰۲۳ صبح شنبه منتشر شد. این آمار تأیید کرد که باشگاه چلسی در زمان واگذاری تیم زنان خود به شرکت «Blueco 22 Midco Limited» ارزش این تیم را ۲۰۰ میلیون پوند (معادل ۲۵۸ میلیون دلار) برآورد می‌کند.

باشگاه چلسی با فروش تیم زنان، ۱۹۸.۷ میلیون پوند سود به‌دست آورد. همین موضوع باعث شد در سال مالی منتهی به ۳۰ ژوئن ۲۰۲۴، سود پیش از کسر مالیات خود را به ۱۲۸.۴ میلیون پوند برساند. این اتفاق باعث شد باشگاه با قوانین سودآوری و پایداری لیگ برتر (PSR) مطابقت داشته باشد.

با این حال، فروش تیم زنان چلسی به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه‌اش هنوز از منظر ارزش منصفانه بازار توسط لیگ برتر در حال بررسی است. باشگاه نیز تأیید کرده که «نتیجه این فرایند ممکن است منجر به تغییر قابل‌توجهی در سود شناسایی‌شده» در حساب‌های فصل گذشته شود.

باشگاه چلسی در منجلاب

یوفا رویکردی متفاوت با لیگ برتر دارد. نهاد حاکم بر فوتبال اروپا اجازه نمی‌دهد فروش دارایی‌های مشهود به شرکت‌های زیرمجموعه در محاسبات فیرپلی مالی (FFP) لحاظ شود. یوفا در حال مذاکره با باشگاه چلسی برای رسیدن به یک توافق مالی است. چرا که این باشگاه سقف هزینه‌های مجاز را نقض کرده است.

از دیدگاه لیگ برتر، سود پیش از مالیات ۱۲۸.۴ میلیون پوندی چلسی به این معنی است که نتیجه کلی باشگاه در دوره PSR 2022-2024 به ضرر ۸۳.۱ میلیون پوند رسید. این ضرر حتی پیش از کسر هزینه‌های مجاز هنوز در محدوده مجاز ضرر ۱۰۵ میلیون پوندی PSR قرار دارد.

اگر باشگاه چلسی دارایی‌های خود را به خود نمی‌فروخت (از جمله دو هتل در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۳) ضرر پیش از مالیات این باشگاه در سه سال گذشته ۳۵۸.۳ میلیون پوند می‌شد. این رقم بیش از سه برابر میزان مجاز توسط لیگ برتر است، هرچند که ضرر PSR آنها زمانی که هزینه‌های مجاز از آن کسر شوند از این سطح کاهش می‌یابد.

این حساب‌ها چه اطلاعاتی به ما می‌دهند؟

باشگاه چلسی نسبت به زیان ۹۰.۱ میلیون پوندی فصل ۲۳-۲۰۲۲، سود قابل‌توجهی ثبت کرد. هرچند همچنان در ارقام بنیادی تغییر چندانی وجود ندارد. زیان عملیاتی باشگاه همچنان بالای ۲۰۰ میلیون پوند است و تنها اندکی بهبود در آن وحود دارد و در حال حاضر ۲۱۳.۳ میلیون پوند است. (در فصل ۲۳-۲۰۲۲ این رقم ۲۱۸.۰ میلیون پوند بود).

قریباً تمام باشگاه‌های لیگ برتر در سطح عملیاتی ضرر می‌دهند، اما زیان عملیاتی چلسی با اختلاف، بدترینِ آن‌هاست. تنها ضرر استون ویلا (۱۴۵.۳ میلیون پوند) از مرز ۱۰۰ میلیون عبور کرده، چه برسد به ۲۰۰ میلیون پوند.

زیان عملیاتی باشگاه چلسی علیرغم کاهش ۴۴ میلیون پوندی درآمد و رسیدن آن به ۴۶۸.۵ میلیون پوند ثابت باقی ماند. دلیل اصلی این کاهش درآمد، غیبت چلسی در رقابت‌های اروپایی برای نخستین‌بار از فصل ۲۰۱۶-۱۷ بود. درآمد پخش تلویزیونی به دلیل مشابه ۲۸ درصد کاهش یافت. هرچند بخشی از این کاهش با افزایش درآمد بلیت‌فروشی (با رشد ۳.۶ میلیون پوندی و رسیدن به ۸۰.۱ میلیون پوند) و رشد درآمد تجاری (با افزایش ۱۵.۲ میلیون پوندی و رسیدن به ۲۲۵.۳ میلیون پوند) جبران شد.

کاهش هزینه‌های کلی دستمزد و افت هزینه استهلاک بازیکنان، بخشی از کاهش درآمد را جبران کرد. هزینه دستمزد چلسی ۶۶ میلیون پوند کاهش یافت و به ۳۳۸ میلیون پوند رسید. البته باید توجه داشت که رقم مربوط به فصل ۲۳-۲۰۲۲ شامل حدود ۴۵ میلیون پوند پرداخت بابت فسخ قراردادها بود.

هرچند هزینه اخراج مائوریسیو پوچتینو و کادر فنی‌اش در ماه مه اعلام نشد، اما کاهش واقعی دستمزدهای پایه کمتر از رقم اعلام‌شده است.

نسبت دستمزد به درآمد باشگاه چلسی با کاهشی ۷ درصدی نسبت به سال گذشته، روی عدد ۷۲ درصد قرار دارد. البته همچنان با حدود ۱۰ درصد بیشتر از تیم بعدی (لیورپول با ۶۳ درصد) همچنان بالاترین میزان دستمزد در بین «بیگ سیکس» در اختیار آبی های لندن است.

در مورد فروش تیم زنان باشگاه چلسی چه می‌دانیم؟

در صورت حساب های مالی تأیید شد که چلسی ارزش تیم زنان خود را ۲۰۰ میلیون پوند در نظر دارد. رقمی که ۱۰۵ میلیون پوند کمتر از مبلغی‌ست که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان، شرکت PCP Capital Partners و خانواده روبن در سال ۲۰۲۱ برای خرید باشگاه نیوکاسل پرداخت کردند.

همچنین هنگام بررسی قیمت فروش ۲۰۰ میلیون پوندی، باید به این نکته توجه کرد که تیم زنان چلسی در سال ۲۰۲۳-۲۴ با درآمدی بیش از ۱۱ میلیون پوند، زیان عملیاتی نزدیک به ۹ میلیون پوند ثبت کرد.

لیگ برتر همچنان در حال ارزیابی ارزش بازار منصفانه این معامله است. حساب‌های چلسی اف‌سی هولدینگز هشدار می‌دهند که «قرارداد فروش حاوی بندی است که بر اساس آن، در صورتی که تعیین ارزش بازار منصفانه توسط لیگ برتر با ۲۰۰ میلیون پوند شناسایی‌شده تفاوت داشته باشد، مبلغ قابل دریافت برای فروش تغییر خواهد کرد».

هتل‌هایی که در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۳ فروخته شدند

نشریه آتلتیک گزارش داد که لیگ برتر ارزش دو هتل — کوپ‌تورنی و میلنیوم — را که چلسی در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۳ به یک شرکت دیگر از گروه خود، یعنی Blueco 22 Properties Limited، فروخت، تنظیم کرده است. در آن زمان، باشگاه چلسی و لیگ برتر اعلام نکردند که چقدر از مبلغ ۷۶.۵ میلیون پوند فروش کم شد.

گزارش‌های مالی اخیر نشان می‌دهند که در جولای ۲۰۲۴، لیگ برتر مبلغ سود را ۶ میلیون پوند کاهش داد و این تأثیر در گزارش‌های مالی فصل ۲۰۲۴-۲۵ مشاهده خواهد شد.

آیا مشکلی درباره وام‌های مالکان وجود دارد؟

روز شنبه همزمان با حساب‌های مالی چلسی، حساب‌های دیگر نهادهای موجود در ساختار گروهی آن‌ها نیز منتشر شد. این حساب‌ها عملکرد زیرساختی سازمان چند باشگاهی که توسط کلیریک و بولی هدایت می‌شود را به نمایش گذاشت . همچنین میزان وام‌های مورد نیاز برای تأمین مالی آن در دو سال اول فعالیت را مشخص کرد.

طبق حساب‌های مالی 22 Holdco Limited، گروه در پایان ژوئن گذشته وام‌های بانکی به مجموع 1.165 میلیارد پوند داشت. از این مبلغ، 755.2 میلیون پوند باید تا جولای 2027 بازپرداخت شود و 410.2 میلیون پوند تا آگوست 2033.

طبق حساب‌های 22 Holdco Limited، گروه تا پایان ماه ژوئن گذشته وام‌های بانکی به ارزش 1.165 میلیارد پوند داشت. از این مقدار، 755.2 میلیون پوند باید تا جولای 2027 و 410.2 میلیون پوند تا آگوست 2033 بازپرداخت شود.

وام اول با توجه به نرخ‌های جاری، بهره‌ای بین 7.5 تا 8 درصد می‌پردازد. وام دوم از طریق بهره پرداخت به‌طور تعویقی (PIK) تامین می‌شود که هر سال جمع شده و تا زمان بازپرداخت وام انباشته می‌شود.

22 Holdco در سال منتهی به 30 ژوئن 2024 مبلغ 58.9 میلیون پوند بهره نقدی پرداخت کرد. اگر بهره تعویقی (PIK) به‌صورت نقدی پرداخت می‌شد، این رقم بالاتر می‌بود.

تا به امروز، این هزینه‌های بهره توسط بولی و کلیرلیک پرداخت شده است. هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد باشگاه چلسی مبالغی را برای پرداخت بهره وام‌های شرکت مادر پرداخت کرده باشد.

این اعداد درباره توانایی آنها برای خرج کردن زیاد در تابستان چه چیزی به ما می‌گویند؟

از زمان خرید چلسی توسط کلیرلیک کپیتال و تاد بولی از رومن آبراموویچ،به مبلغ ۲.۳ میلیارد پوند در ماه مه ۲۰۲۲، دوره مدیریت آنها با هزینه‌های سنگین در بازار نقل و انتقالات همراه بوده است. این هزینه‌ها در سه فصل به بیش از یک میلیارد پوند رسیده است.

چلسی در فصل ۲۰۲۳-۲۴، بیش از ۵۵۰ میلیون پوند برای خرید بازیکن خرج کرد؛ رقمی هنگفت که تنها از ولخرجی بی‌سابقه‌ی فصل قبل خودشان کمتر بود. این مبلغ شامل خریدهایی مثل جذب مویسس کایسدو از برایتون با ۱۱۵ میلیون پوند، انتقال ۵۳ میلیون پوندی رومئو لاویا از ساوتهمپتون، خرید کول پالمر با ۴۲.۵ میلیون پوند از منچسترسیتی و پیوستن کریستوفر انکونکو از لایپزیگ با ۵۲.۷ میلیون پوند می‌شود.

باشگاه چلسی حالا چهار مورد از پنج هزینه‌ نقل‌وانتقالی بالای یک‌ساله در تاریخ باشگاه‌های انگلیسی را در اختیار دارد؛ تنها باشگاهی که در این جمع به آن‌ها راه پیدا کرده، منچسترسیتی است که در فصل ۲۰۱۸-۲۰۱۷ مبلغ ۳۲۸.۱ میلیون پوند هزینه کرد.

نتیجه این خرج‌های سنگین آن است که ترکیب فعلی باشگاه چلسی اکنون گران‌قیمت‌ترین تیم فوتبال جهان به‌شمار می‌رود، آن هم با اختلافی چشم‌گیر. تا پایان ژوئن ۲۰۲۴، هزینه ساخت این تیم به ۱.۴۳۷ میلیارد پوند رسیده است؛ در رده دوم، منچسترسیتی قرار دارد که بیش از ۳۰۰ میلیون پوند کمتر هزینه کرده است.

در گزارش مالی آمده است که چلسی در پنجره نقل‌وانتقالات تابستانی این فصل ۱۶۷.۸ میلیون پوند هزینه کرده. پس از آن نیز باشگاه چلسی متعهد است که بیش از ۶۰ میلیون پوند دیگر برای جذب ژئوانی کوندا و داریو اسوگو پرداخت کند.

باشگاه چلسی ماهر در فروش

با وجود هزینه‌های سنگین در پنجره‌های اخیر نقل‌وانتقالات، کلیِرلیک و بولی ثابت کرده‌اند که در فروش بازیکنان و کسب سود از آن‌ها بسیار توانمند هستند.

حساب‌های 2023-24 نشان می‌دهد که چلسی بازیکنانی مانند میسون مانت، ایان ماتسن و اوماری هاتچینسون را در فصل گذشته به مجموع مبلغ ۱۸۶.۸ میلیون پوند فروخت. این رقم سود ۱۵۲.۵ میلیون پوند را به همراه داشته، که بالاترین سود ثبت‌شده در فوتبال انگلستان است. چلسی پیش‌تر رکورد قبلی را با ۱۴۲.۶ میلیون پوند در فصل ۲۰۱۹-۲۰ ثبت کرده بود. در طول دهه گذشته، چلسی بازیکنان را به مجموع مبلغ ۱.۱۹۷ میلیارد پوند فروخت که سود ۸۴۲.۸ میلیون پوند را به دست آورد.
از نظر اینکه آیا می‌توانند در تابستان دوباره شروع به خرج کردن کنند، هیچ چیزی حداقل از منظر قوانین PSR لیگ برتر وجود ندارد که نشان دهد نمی‌توانند. احتمالاً از دیدگاه یوفا، داستان متفاوت خواهد بود.

آیا چیز دیگری هست که در مورد باشگاه چلسی باید بدانید؟

هزینه‌های استهلاک بازیکنان ۱۳.۱ میلیون پوند کاهش یافت و به ۱۹۰.۱ میلیون پوند رسید. با توجه به هزینه‌های سنگین چلسی در بازار نقل و انتقالات، این موضوع می‌تواند کمی شگفت‌انگیز به نظر برسد.

کاهش هزینه‌های استهلاک بازیکنان نشان‌دهنده سیاست باشگاه در اعطای قراردادهای بلندمدت است. به‌طوری که هزینه‌های انتقال آن‌ها بر مدت زمانی طولانی‌تر از معمول در سایر باشگاه‌ها تقسیم می‌شود. باشگاه‌های لیگ برتر در دسامبر 2023 به محدود کردن استهلاک هزینه‌های انتقال به پنج سال رای دادند، اما این محدودیت به گذشته تسری داده نشد.

با این حال، به‌طور کلی، این به این معنی است که رقم استهلاک در حساب‌های چلسی احتمالاً با رقمی که باید در محاسبات PSR آنها گنجانده شود، متفاوت خواهد بود.

یوفا استهلاک هزینه‌های انتقال بازیکنان را به پنج سال محدود کرده است. این محدودیت به‌ویژه برای انتقالات پس از ژوئن 2023 اعمال می‌شود (در حالی که محدودیت لیگ برتر تنها شامل انتقالات بعد از 12 دسامبر 2023 می‌شود). این بدین معناست که هزینه‌های پرداخت‌شده برای بازیکنانی مانند کایسدو، لاویا و نكونكو، و دیگران، می‌تواند در محاسبات PSR لیگ برتر بر اساس مدت قراردادشان استهلاک شود. اما برای یوفا فقط به مدت پنج سال قابل استهلاک است.