عسل رضائی-فوتبال لب؛در طول بیش از یک قرن مردم، در سراسر دنیا وارد کالبد ورزش فوتبال شدهاند و مسئله طرفداری را تبدیل به یکی از مهم ترین عوامل موفقیت و عمر یک باشگاه کردهاند. رابطه میان هواداران و باشگاهها با تمام زیبایی های خود گاهی با عبارتها یا کلماتی خاص بیان میشود که برای افراد یادآور تیم محبوب یا حتی یکی از رقبای باشگاهخودی است. در این مقاله به تعدادی از همین اصطلاحات هواداری خواهیم پرداخت.
انگلیس،هسته اولیه هواداران
با رسوخ فوتبال در زندگی مردم بریتانیا به عنوان خانه فوتبال، در طی سالیان متمادی همواره جالبترین اصطلاحات و القاب هواداری را به وجود آوردهاند که در ذهن فوتبالدوستان در سرتاسر زمین ماندگار شده است. از عنوان “Big Six”تا اسامی هیجانانگیزی که به استادیومهای جادویی خود اختصاص داده است. اما نام هایی که طرفداران هر تیم برای خود یا تیم رقیب برگزیدهاند از درخشانترین پدیدهها در فرهنگ هواداری این کشور است. اکنون به چند مورد از مشهورترین آنها اشاره خواهیم کرد.
منچستریونایتد که اغلب با نام شیاطینسرخ یادمیشوند پیوند عمیقی با شهر منچستر دارند. مانکویانز نامی است که هواداران این تیم نسبت داده میشود. ساکنین شهر منچستر به لاتین اینگونه خطاب میشوند. “The Rags” به معنای ژندهپوشان نیز نامی تحقیرآمیز است که طرفداران منچستر سیتی به این تیم با توجه به ورشکستگی مالی در دهه ۱۹۳۰ اعطا کردند اما در طی سالیان این عبارت توسط هواداران بازپس گرفته شدهاست.
نیمه آبی شهر منچستر عموما با نام آبیآسمانی ها صدا زده میشوند که اشاره به رنگ پیراهنهای منچسترسیتی دارد اما واژه “Citizens” در فرهنگ هواداری سیتی به رسمیت شناخته شدهاست. بدینشکل هواداران و بازیکنان باشگاه خود را معرفی میکنند زیرا بر این باورند که آنها شهروندان اصلی شهر منچستر هستند.
دمدستیترین شهر این لیست متعلق به باشگاه آرسنال است. “Gooner” به معنای توپچی به دنبالکنندگان و البته بازیکنان این تیم اطلاق میشود که به معنای “توپچی” است. در سال ۱۹۸۸ با تاسیس این باشگاه در کارخانه تولیدات توپجنگی(به انگیسی:Arsenal)شمال لندنیها با این نام گره خوردهاند.
لکلکها واژهای بینالمللی برای اشاره به باشگاه لیورپول نیست اما “The Reds” برای سالیان درازی به تنهایی یادآور مبارزان آنفیلد است. “Scousers” لقب دیگری برای این باشگاه است که استفادهای ندارد. باشگاه اورتون، در دیگر سمت دربی مرسیساید به همین نام شناخته میشود. البته اورتون نیز به تنهایی عنوان تافیها را یدک میکشد.
به وستهم “Irons” به معنای آهنیها و به نیوکاسل “Toon Army” یک واژه محلی که بیانگر ارتش شهر(نیوکاسل) است، گفتهمیشود. ایپسویچ تاون نیز عضو تازه وارد لیگ برتر، پسران تراکتور خطاب میشود.
در دیگر نقاط بریتانیا
رقابت دیرینه دوباشگاه رنجرز و سلتیک در قلب گلاسکو یکی از بزرگترین دشمنیها در تاریخ فوتبال است. هواداران خاص این دو تیمباعث شدند که نوع جدیدی از تشویقها و فریادها در زمین فوتبال به وجود بیاید اما قطعا یکی از مهمترین عناصر تشکیل دهنده این داستان ریشههای قومیتی این دو تیم است.
سلتیکی ها خود را”The Bhoys” میخوانند که اشاره به زبان گالیک دارد. کاتولیک های ایرلندی ساکن در اسکاتلند با اضافه کردن حرف H به واژه The boys به معنای پسران فرهنگ خودرا در باشگاه و نام آن به نوعی درونی کردند.
رنجرزیها خود را “The Gers” صدا میزنند که کوتاه شده نامگلاسکو رنجرز است اما عنوان “teddy bears” از دهه ۷۰ میلادی بسیار پرطرفدار است و با لهجه غلیظ اسکاتلندی توازن خوبی در شعارهای هواداری باشگاه با گِرس ایجاد میکند.
اسپانیا و تاثیر عمیق ملیگرایی
بحث قومیتی و نژادی در اسپانیا هرگز از فوتبال جدا نبوده است. این موضوعی دلیلی برای تولید اصطلاحات و کلماتی شده است که در دل خود هم تاریخ را جا کرده است،هم عشقوعلاقه به این ورزش. البته که همه اسامی خاصه از این الگو پیروی نمیکند اما شگفتیهایی را خلق کردهاست.
به طور مثال هواداران رئال مادرید در بیشتر اوقات مادریدیستا ها خطاب میشوند. اشاره مستقیم به پایتخت اسپانیا، شهر مادرید یکی از نمادهای ملی کشور بیانگر وابستگی ملی این باشگاه است. البته عنوان کهکشانی ها یا”Los Galácticos” انحصاراً به حضور ستارگان بیشمار در دوران مدیریت فلورنتینو پرز مربوط میباشد که به نام باشگاه گره خوردهاست. سفید ها یا همان “Los belancos” نام مشترک هواداران و رئال مادرید است.
بارسلونا که تا سال ۱۹۰۹ ورزشگاه اختصاصی نداشت،در سال ۱۹۲۲ به استادیوم ۶۰۰۰۰ نفری les cortes منتقل شد. روی دیوار های این استادیوم کلمه “cule” نقش بسته بود. کوله به طرز تعجبآوری به معنای الاغ است اما در کاتالونیا به عنوان واژه تحقیرآمیز به کار نمیرود. “Socis” سطح بعدی هواداری بارساست. صدوپنجاه هزار نفر به این عنوان شناخته میشوند و حق شرکت در انتخابات بارسلونا را دارند. “Penyes” کلمهای است که به جامعهای از هولیگان های آبیواناری اشاره میکند.
اگر عبارت”Roji belancos”را از میان اسامی مشهور اتلتیکو مادرید فاکتور بگیریم، قطعا عنوان تشکساز ها از غیرمنتظره ترین لقبهاست. طرفداران و بازیکنان این تیم با این اسم صدا زده میشوند زیرا پس از جنگ داخلی اسپانیا،رنگ تقریبا تمام تشکها راهراه سفید-قرمز بود.
نام استادیوم شهر بیلبائو “San Mámes” است. برای فهمیدن و درک اهمیت این عبارات باید بدانیم که یکی از افسانههای دولت عثمانی و تمام امپراطوری آنها مامس نام دارد. فردی که در کاپادوکیه ترکیه متولد شد و به بردگی گرفته شد.وقتی به سیرک فروخته شد، در قفسی از شیرها رها شد اما پیش از اینکه بلعیده شود، شیرها پیش پایش دراز کشیدند و اورا نکشتند. درست است که توسط سربازان به قتل رسید اما اهالی باسک و دیگر کشورها مامس و این شیر ها مقدس شمرده میشوند و “Leon”یکی از القاب باشگاه اتلتیک بیلبائو و هواداران است.
ایتالیا در دل تاریخ
الترا ها به طور کلی به هواداران بسیار سفتسخت در ایتالیا گفتهمیشود. همان جانبرکفانی که برای تیم های خود سینه سپر میکنند البته که این واژه بینالمللی جنبه خشونت آمیز نیز دارد اما نمیتواند خود را از فرهنگ هواداراری ایتالیا جدا سازد. برخی از القاب نیز هستند که اختصاصا به هر تیم یا یا گروه هواداران اشاره دارد که جلوتر به آنها اشاره خواهم کرد.
اهالی شهر میلان خودشان را یا راهراه قرمز میدانند یا راهراه آبی. “Nerazzuri” یعنی مشکی آبی. طرفداران اینترمیلان باشگاه خود و البته یکدیگر را اینگونه خطاب میکنند. اما در نگاهی جزئی تر “Biscione” بیشتر به حالوهوای حاضران جوزپهمهآتزا نزدیک است. کلمه افعی، الهی مادر شهر میلان است که اغلب در حال بهدنیا آوردن فرزند نیکوی شهر نمایشداده میشود.
اما نیمه قرمز شهر دوست دارد بیشتر از اینکه”Russoneri”تلقی شود. با نام “Cascivit” هواداران خود را صدا کند. چاشیویت یعنی پیچ گوشتی و در واقعیت اشاره به بنیانگزاران و هواداران اولیه میلان میکند که از طبقه کارگر جامعه شهری بودند.
یوونتوس خود را با نام “Bianconeri” معرفی میکند که مشابه دوغول میلان به رنگ پیراهن باشگاه اشاره وارد اما قطعا زیبایی عنوان بانوی پیر را برای یووه ندارد. احتمالا بامزه ترین لقب این لیست متعلق به همین باشگاه هست که عبارت دوستدختر ایتالیا یا”La Fidanzata d’italia” است.
افسانه شهر برای همیشه روی لوگو باشگاه رم نقش بسته است. نگارهای که برای همیشه به هواداران باشگاه بیشتر ازینکه زردوقرمز ربط دهد، کلمه”Lupi” یا همان گرگها را مربوط میکند.
در این مقاله به اسامی اندکی از تیمهای اروپایی و هواداران آنها پرداختیم. اما در آینده نزدیک قطعا وارد جزئیات بیشتری از این دنیای قابل تامل خواهیم شد.