مقدمه
مهران قهرمانی-فوتبال لب، در سالهای اخیر، مدل مالکیت چند باشگاهی در فوتبال به سرعت در حال گسترش است. برخلاف گذشته که باشگاهها عمدتاً توسط یک فرد ثروتمند یا کنسرسیوم محلی اداره میشدند، اکنون مدلهایی مانند مدل ردبول به عنوان الگوی موفقیت در فوتبال مدرن مطرح شدهاند. ردبول که در ابتدا به عنوان یک برند نوشیدنی انرژیزا شناخته میشد، در دهه گذشته به یکی از بزرگترین سرمایهگذاران در فوتبال جهان تبدیل شده است. این مقاله به بررسی فلسفه، استراتژیها و چالشهای ردبول در مدیریت چند باشگاهی این تیم و در ادامه به بررسی جنجال های خرید لیدز یونایتد و ورود به فوتبال انگلیس خواهد پرداخت.

فلسفه ردبول در فوتبال
ردبول GmbH در سال ۱۹۸۷ تأسیس شد و با گذشت چند دهه، فعالیتهای خود را به دنیای ورزش گسترش داد. این برند اتریشی با خرید باشگاه آستریا سالزبورگ در سال ۲۰۰۵، ورود خود به دنیای فوتبال را آغاز کرد. پس از تغییر نام باشگاه به افسی ردبول سالزبورگ، این شرکت شروع به گسترش در رشتههای دیگر ورزشی مانند فرمول ۱، نسکار و گلف کرد. این اقدامات نشاندهنده تمایل ردبول به ایجاد شبکهای جهانی از باشگاههای ورزشی است.
مدل چند باشگاهی ردبول
مدل ردبول مبتنی بر ایجاد شبکهای از باشگاهها است که به طور منسجم با یکدیگر مرتبط هستند. هر باشگاه در لیگ داخلی خود رقابت میکند اما همچنان تحت هدایت یک استراتژی مرکزی قرار دارد. باشگاههایی مانند نیویورک ردبولز و ردبول براگانتینو به عنوان تیمهای تغذیهکننده عمل میکنند، در حالی که آربی لایپزیگ به عنوان مرکز اصلی شبکه و مقصد نهایی استعدادهای جوان است. این مدل به ردبول امکان میدهد که نه تنها در سطح داخلی بلکه در عرصه بینالمللی نیز حضور قدرتمندی داشته باشد.
ورود ردبول به فوتبال انگلستان: تجربه لیدز یونایتد
یکی از بحثبرانگیزترین ورودهای ردبول به فوتبال، خرید سهام اقلیتی باشگاه لیدز یونایتد است. ورود ردبول به فوتبال انگلستان با واکنشهای مختلفی در میان هواداران همراه شد. بسیاری از هواداران لیدز نگران تغییر هویت باشگاه خود بودند، بهخصوص با توجه به اینکه ردبول به عنوان اسپانسر اصلی پیراهن فصل آینده معرفی شده است. رنگ قرمز، که مشخصه برند ردبول است، در میان هواداران لیدز چندان محبوب نیست؛ چرا که این رنگ به رقیب سنتی آنها یعنی منچستر یونایتد مرتبط است.

واکنش هواداران و مدیریت لیدز
نگرانی هواداران لیدز تنها به رنگ پیراهن محدود نمیشود. آنها نگران تغییرات اساسی در هویت باشگاه هستند. انجمن هواداران لیدز یونایتد به صراحت اعلام کرده است که هرگونه تغییر در نام، لوگو یا ویژگیهای هویتی باشگاه با مقاومت شدید مواجه خواهد شد. پراگ ماراته، رئیس باشگاه لیدز، تأکید کرده است که این باشگاه همیشه لیدز یونایتد باقی خواهد ماند و هیچ نمایندهای از ردبول در هیئت مدیره حضور نخواهد داشت.
تجربیات قبلی ردبول در تغییر هویت باشگاهها
ردبول فعالیت فوتبالی خود را با تغییرات بنیادین در هویت باشگاهها آغاز کرد. برای مثال، باشگاه آستریا سالزبورگ پس از تغییر نام به ردبول سالزبورگ با تغییر رنگ پیراهن و لوگو مواجه شد. این تغییرات باعث خشم بسیاری از هواداران شد و حتی برخی از آنها باشگاه جدیدی با نام آستریا سالزبورگ تأسیس کردند. این تجارب نشان میدهد که ردبول در حفظ برند خود مصر است. حتی اگر به قیمت از دست دادن بخشهایی از پایگاه هواداران باشد.
مدیریت و استراتژی حرفهای ردبول
یکی از ویژگیهای بارز ردبول، سرمایهگذاری هوشمندانه در کشف استعدادهای جوان است. این شرکت با بهرهگیری از مدیریت متمرکز و استخدام مدیران ورزشی مانند رالف رانگنیک، ساختار موفقی را پایهگذاری کرده است. این مدل نه تنها به پیشرفت باشگاههای تحت مالکیت ردبول منجر شده بلکه این تیمها را به مراکز پرورش بازیکنان جوانی چون ارلینگ هالند و ساديو مانه تبدیل کرده است.

فرصتها و چالشهای لیدز یونایتد
ورود ردبول به لیدز یونایتد، برخلاف پروژههای دیگر این برند، بهصورت خرید سهام اقلیتی انجام شده است. این نشاندهنده تغییری در استراتژی ردبول پس از درگذشت دیترش ماتشیتز است. در حالی که این همکاری میتواند منابع مالی و مدیریت حرفهای را برای لیدز به همراه داشته باشد، چالشهای فرهنگی و مقاومت هواداران نیز باید بهدقت مدیریت شود.
آینده همکاری ردبول و لیدز
اگرچه ورود ردبول به لیدز همچنان با ابهامات زیادی همراه است، اما این اقدام میتواند نقطه آغازی برای حضور گستردهتر ردبول در فوتبال انگلستان باشد. با توجه به موفقیتهای قبلی ردبول در دیگر باشگاهها، انتظار میرود که در صورت حفظ هویت اصلی باشگاه، این همکاری برای هر دو طرف مفید باشد.

جمعبندی
مدل ردبول به عنوان یکی از موفقترین مدلهای چند باشگاهی، همواره با چالشهای اجتماعی و فرهنگی مواجه بوده است. ورود به فوتبال انگلستان از طریق لیدز یونایتد، آزمایشی جدید برای این برند است. اگرچه مخالفتهایی وجود دارد، اما موفقیت در این پروژه میتواند جایگاه ردبول در فوتبال انگلستان را تثبیت کند.
اگر به تحلیل دقیقتر فلسفه ردبول، باشگاه های فوتبالی و غیرفوتبالی تحت نظارت ردبول و جزئیات جنجالهای پیرامون این برند و باشگاه لیدز علاقهمندید، نسخه کامل این مقاله در قالب گفت و گو در پادکست گریفین منتشر خواهد شد.