یک روز از قرعهکشی لیگ قهرمانان اروپای سال 2022/3 گذشته است و بحثهای زیادی در مورد قرعهکشی در جریان میباشد. اما هنوز صحبتها در مورد جادوی برنابئو در سال گذشته به پایان نرسیده است. به راستی چه راز تاکتیکی در پشت قهرمانی رئال مادرید نهفته بود؟
رضا حسینی، فوتبال لب – در نشست خبری قبل از بازی فینال پاریس، خبرنگاران نظر آنجلوتی را در مورد لیورپول پرسیدند. در آن روز ،کارلتوی کارکشته تنها زبان به تمجید از لیورپول و یورگن کلوپ گشود و از شور و هیجان بالا و سازماندهی خوب رقیب گفت. اما در مصاحبهی بعد از بازی و قهرمانی رئال مادرید، آنجلوتی محافظهکاری را کنار گذاشت و حرفهایی زد که چیزهای بیشتری را برای دوستداران فوتبال فاش کرد. او گفت که رمزگشایی از لیورپول سادهتر از دیگر حریفان بود. شخصیت ثابت قرمزها باعث شد که رئالیها بدانند چه استراتژی را اتخاذ کنند و چگونه برای فینال آماده شوند.
یوفا تجزیه و تحلیل جامعی از لیگ قهرمانان سال گذشته ارائه داده است که 125 مسابقه را پوشش میدهد و نظرات 23 کارشناس از جمله گرت ساوتگیت، سرمربی تیم ملی انگلیس در آن وجود دارد. این گزارش نشان میدهد که چگونه رئال توانست بر روندهای تاکتیکی دیگر تیمها فائق آید و قهرمان مسابقات شود. بخشی از این گزارش را مرور میکنیم تا با عوامل قهرمانی رئال بیشتر آشنا شویم.
واگذاری فضا به حریفان
برای کلوپ و دیگر مربیانی که تیمهای بزرگ اروپا را هدایت میکنند، دفاع از بالا، پرس سنگین، گرفتن فضا و غنیمت شمردن فرصتها فلسفهی اصلی بازی در سالیان اخیر بوده است. منچسترسیتی، بایرن مونیخ و لیورپول همگی در لیگ قهرمانان اروپا، خط دفاع خود را بالا نگه داشتند. در طول مراحل حذفی، در زمانی که صاحب توپ نبودند، آخرین مدافع آنها به ترتیب 45.5 متر، 44.4 متر و 43.6 متر از خط دروازه فاصله داشت. این سه تیم بالاترین آمار را از این حیث در مجموع مسابقات داشتند.
در مقابل، رئال مادرید عقب نشست. این مولفه برای آنها 35.2 متر بود که در بین 16 تیم پایانی، رتبهی دهم را کسب کردند. از آنجایی که آنچلوتی به جای پرس سنگین و فشار بر روی توپ، دقت را در اولویت قرار داده بود، رقبای رئال به راحتی در زمین حرکت میکردند. یوفا میزان فضایی که تیمها در هنگام مالکیت توپ به تسخیر خود در میآوردند را محاسبه کرد و مشخص گردید که فقط شریف و دیناموکیف بیشتر از رئال مادرید به حریفان خود فضا دادند. به سادگی میتوان نتیجه گرفت که مادریدیها در این فصل نه تنها برنامهای برای مالکیت توپ نداشتند، بلکه تصمیمی به اشغال فضاهای موجود در زمین نیز نداشته و جمع شدن در زمین و استفاده از حداقل فضای موجود را در دستور کار خود قرار داده بود.
فابیو کاپلو، یکی از کارشناسان یوفا و یکی از مربیان سابق رئال، این مسئله را یک انتخاب عملگرایانه بر اساس بازیکنان موجود رئال میداند. بارزترین مثال شاید در خط هافبک رئال باشد. مثلث هافبک رئال در آن تورنومنت که شامل کاسمیرو 30 ساله، تونی کروس 32 ساله و لوکا مودریچ 36 ساله بود، سالها در جامهای متفاوتی در کنار یکدیگر بازی کرده بودند. همانگونه که کاپلو میگوید، این هافبکها دیگر نه جوان هستند و نه چندان سریع. پس آنجلوتی تصمیم گرفت به انتخابی عملگرایانه دست بزند.
نجاتهای کورتوا
اما هر زمان که رئالیها نتوانستند حریف را در چنگ خود نگه دارد، برای نجات دست به دامن پرشهای بلند دروازهبان خود شدند. کاری که تیبو کورتوا به درستی از پس انجام آن بر آمد و چهرهی برتر فینال شد. دروازهبان سابق چلسی که از نادیده گرفته شدن خود در انگلیس دلگیر بود، در شب فینال 9 سیو انجام داد تا مانع از قهرمانی لیورپول شود. این بهترین رکورد یک دروازهبان در تمامی فینالهای لیگ قهرمانان اروپا بود.
همچنین کورتوا با 59 سیو، بیش از هر دروازه بان دیگری در این رقابت ها سیو انجام داد. بر طبق آمار انتظار گل (xG) حریفان رئال مادرید، کورتوا مانع از به ثمر رسیدن 4.63 گل حریفان رئال گردید که این بهترین آمار دروازهبانهای حاضر در فصل گذشتهی لیگ قهرمانان بود.
راندمان بالای تهاجمی رئال مادرید، عامل مهم کامبکهای دقایق پایانی
در آن سوی زمین نیز رئال عملکرد بهتری نسبت به میانگین داشت. کریم بنزما، مهاجم فرانسوی کهکشانیها با حمایت دو وینگر برزیلی یعنی رودریگو و وینیسیوس جونیور، بسیار بیرحم بود. بر روی کاغذ، xG رئال مادرید پس از مرحله گروهی 21.78 بود. با این حال، در زمین آنها موفق شدند 29 بار توپ را به دروازهی حریفان برسانند. این گلها اکثرا در موقعیتی به دست میآمدند که رئالیها عقب نشسته و صبورانه در جستجوی موقعیت بودند. این اقدام بر خلاف دو روش مورد استفادهی دیگر حریفان آنها بود یعنی نه مانند حملات برقآسای بعضی رقبا که با فشار بالا و پرس انجام میدادند و نه مانند تیمهای ضعیف و با روش حملات مستقیم.
رئال مادرید به طور متوسط 16.2 ثانیه قبل از هر گل توپ را در اختیار داشت که این میزان بیش از هر تیم دیگری است که به مرحله حذفی رسیده بود. باز هم آمار رئال در تضاد با رقیب آنها در فینال یعنی لیورپول است. تیم کلوپ به طور متوسط 9.5 ثانیه قبل از اینکه دروازه را فتح کند، توپ را در اختیار داشت.
با این حال، اندازهگیری برخی دیگر از عناصر موفقیت رئال سختتر است. آنها در حالی که 15 دقیقه به پایان بازی یک هشتم نهایی مقابل پاریسن ژرمن باقی مانده بود، شروع به کار کردند. در حالی که 10 دقیقه به پایان بازی مرحله یک چهارم نهایی مقابل چلسی مانده بود، شروع به گلزنی کردند و در حالی که تنها 5 دقیقه وقت اضافه مقابل منچسترسیتی باقی مانده بود، دست به کار بزرگ و برگرداندن بازی زدند. هر بار در آخرین لحظات از مخمصه گریختند و به دور بعدی رفتند. خوش شانسی بینظیر یا آمادگی ذهنی فوقالعاده؟ یا کمی از هر دو؟ پاسخ به این سوال میتواند به ساعتها بحث و جدل منتهی شود.
شاید به همین دلیل است که آنچلوتی پس از فینال مصاحبهی خود را ساده و خلاصه برگزار کرد. او گفت: وینیسیوس یک گل زد، کورتوا چند سیو کرد، پایان ماجرا! اگرچه این که رئال چگونه به آنجا رسید، بسیار ساده نبود.