سقوط آزاد گالتیه
یوسف جوانشیر، فوتبال لب – کریستوفر گالتیه سرمربی تیم پاریسنژرمن از نیمکت این تیم اخراج شد! سرمربی 56 سالهی اهل مارسی، یکی از بهترین آمارها را از لحاظ در اختیار داشتن نیمکت تیمها، برای خود ثبت نموده است. میانگین 3.25 سال در هر تیم، که شخصیتی جذاب و بسیار سازنده را از او به نمایش میگذارد. همچنین از او به عنوان یک مدیر ورزشی خارقالعاده و یکی از بهترین کاشفان استعدادهای مختلف یاد میشود.
گالتیه روی نیمکت پاریسیها
گالتیه در طی 343 روزی که بروی نیمکت پاریسیها نشست، توانست آمار 34 برد، 6 تساوی و 7 شکست را ثبت نماید. آنها تحت هدایت گالتیه تنها توانستند قهرمانی لیگ را جشن بگیرند. آمار 85 امتیاز و 89 گل در این 38 بازی فصل شاید آنقدری آمار جالبی نبود، اما باید زمان بیشتری را برای این مربی فرانسوی کنار میگذاشتند. روش بازی 433 و بستن فضاها با این دفاع سرشناس کار سختی بود که همه بر این عقیده بودند، او از پس این نامهای بزرگ برخواهد آمد.
برنامههای گالتیه طبق برنامهریزی پیش نرفت و بازیکنان درخواستی او نیز با چشمپوشی ناصرالخلیفی مواجه شد. تکیه بر ستارههایی که شاید آرزوی هر مربیای بودند، اما هر چه بود سازگاری مناسبی با سبک بازی گالتیه نداشت. درنتیجه باشگاه فرانسوی تصمیم به پرداخت غرامت و فسخ یکطرفه قرارداد گرفت تا این جوهر سیاه را در تمام کارنامهی فوقالعاده و بینقص سرمربی و مدیر ورزشی اهل مارسی درج کند.
تاریخچه مرد فرانسوی
کریستف کار خود را با کمکمربیگری (سال 1999) در مارسی (المپیک مارسی) آغاز کرد. پس از آن، با فراز و نشیبهای زیاد، به عنوان کمک مربی سنت اتین (11 نوامبر 2008) منسوب شد. حدود یک سال بعد (16 دسامبر 2009)، گالتیه به عنوان سرمربیگری این تیم دست یافت.
او درحالی تیم را به خدمت گرفت که در اواخر جدول بود و در شرایط آنچنان مساعدی قرار نداشت. با تلاش او، تیم در رده 17ام ماند و در اولین فصل حضورش از سقوط این تیم جلوگیری نمود. در 7 فصلی که تا سال 2017در این تیم حضور داشت، توانست سنت اتین را در 10 تیم بالای جدول لیگ وان حفظ کند. 4 فصل از این 7 فصل نیز برای گالتیه با کسب سهمیه لیگ قهرمانان اروپا همراه شد.
سرمربیگری در سنت اتین
گالتیه 2753 روز بروی نیمکت سنت اتین حضور پیدا کرد. توانست از 361 بازی 154 برد، 100 تساوی و 107 باخت را به ثبت برساند. اما تنها گفتن این اعداد و ارقام برای نشان دادن ارزشمندی گالتیه کافی نخواهد بود. در سالهای حضور او در این تیم، او توانست بر استحکام دفاعی سنت اتین بیفزاید. برای مثال در فصل 16-2015، تیم گالتیه در 38 بازی تنها 42 گل به ثمر رساند و با این وجود، فصل را در رده 6ام جدول به پایان رساند. 8 تیم از 14 تیمی که در آن فصل پایینار از سنت اتین قرارگرفته بودند، تعداد گل بیشتری را نسبت به این تیم به ثمر رساندند. همچنین در فصل آخر حضورش نیز، آنها با به ثمر رساندن تنها 41 گل، رده هشتم لیگ وان را از آن خود نمودند.
در آن رقابتها، زمانی که میخواست از تک پیوت استفاده کند، سیستم 433 را در اولویت قرار میداد. این چیدمان به 4231 تغییر پیدا میکند و از دو هافبک دفاعی استفاده میکرد. بیشتر حرکات و حملات این تیم از روی اورلبهای فولبکها و وینگرها انجام میشد. هر زمان که وینگرها برای پرسینگ بالاتر بازی میکردند، فولبکها وظیفهی پوشش آنها را برعهده داشتند. این باعث میشد تا دوندگی بیشتری بر هافبکهای میانی (بازیکن پست 10 و یکی از دابل پیوت در فورمیشن 4231 / دو بازیکن پست 8 در فورمیشن 433) تحمیل شده و آنها نیز پرسینگ و پوششدهی را انجام میدادند.
سانترها بخش اعظمی از بازی سنت اتین در فصل 16-2015 را تشکیل میدادند. بنو آسو تکوتو و کوین مونه پاکه، بازیکنانی بودند که این وظیفه را در سمت چپ چیدمان تیم برعهده گرفته، کوین تئوفیل کاترین و رومین هاموما این وظیفه را در سمت راست به اجرا درمیآوردند. این درصورتی بود که در فصل بعد از آن، این تاکتیک زیر ابرها پنهان شد.
فاز دفاعی در سنت اتین
سنت اتین تحت هدایت گالتیه در فاز دفاعی فوقالعاده خوب عمل کرد. آنها در میان سه تیم برتر از لحاظ کمترین گل خورده قرار گرفتند (فصل 16-2015). در فصل بعدی (17-2016) نیز ششمین تیم از این لحاظ شدند. هنگامیکه توپ را در اختیار نداشتند، وینگرهای نزدیکتر به هافبکها بازی میکردند و از بسیار عالی به دفاع میپیوستند. جابجاییهای متفاوت، عامل موفقیت سنت اتین میشد. نزدیکتر شدن وینگرها به مدافعین همچنین باعث میشد تا فضای بین این دو کمتر شود؛ این کاهش فضا از نفوذ و حرکات از جناحین کاسته و تیم حریف را به انجام حملات از میانه زمین راغب مینمود.
این ترکیب عجیب و دفاعی باعث میشد تا تیم حریف مجبور به پاسهای بلند و یا استفاده از کاتبک اجبار شود. چیزی که گالتیه برای مقابله با آن برنامه داشت. استفاده از یکی از دو بازیکن پست 8 یا یکی از دو دابل پیوت، برنامهای بود که مربی فرانسوی برای آن پیشبینی کرده بود. استفاده از پرسینگ تک نفره توسط آن بازیکن و پوششدهی توسط بازیکن پشت او باعث بسته شدن بیشتر فضا میشد.
سرمربیگری در لیل
گالتیه به مدت 1279 روز سرمربی تیم لیل فرانسه بود. او در اواسط فصل 18-2017 طی قراردادی به این تیم پیوست. در این مدت 152 بازی را بروی نیمکت لیل نشست. از این تعداد بازی با تیم فرانسوی، 78 برد، 31 تساوی و 43 باخت را به ثبت رساند.
یکی از مهمترین دستاوردهای او در لیل، قهرمانی در لیگ وان فرانسه (فصل 21-2020) بالاتر از پاریسنژرمن بود. پیش از این، آنها موفق به کسب مقام چهارم (فصل 20-2019) و کسب نائب قهرمانی (فصل 19-2018) شدند. در ابتدا پیادهسازی سبک بازی خود را امری بعید میدانست. اما اوضاع به گونهای دیگر پیش رفت و استعدادهایی که پیدا کرد، باعث رشد این تیم شد.
گالتیه در دو فصل ابتدایی حضورش در لیل از سیستم 4231 بهمراه دابل پیوت استفاده کرد. سپس این ترکیب به 442 تغییر پیدا کرد که باعث قهرمانی آنها در لیگ شد. ترکیب 442 حول محور چاناتان دیوید و بوراک ایلماز (در مجموع 29 گل به ثمر رساندند) میچرخید. اینجا بود که گالتیه توانایی خود را در تغییر تاکتیک به خوبی نمایش داد.
تاکتیک گالتیه در لیل
برخلاف سنت اتین، اینجا خبری از سانتر و توپها بلند نبود. آنها بیشتر مرکز زمین را دراختیار داشتنذ و از روزنههای دفاعی تیم حریف و فرار پشت آنها استفاده میکردند. در این سیستم، ایلماز وظیفهی انتقال توپ به دیوید در فرارهای او پشت مدافعین را برعهده داشت. این حرکت باعث فضاسازی میان مدافعین و باز شدن خط دفاعی حریف میشد.
وینگرها (جاناتا بامبا و آیکونه) این دوندگی را بیشتر و بیشتر در فضاهای پشت مدافعین نشان میدادند. این نفوذ آنها باعث بیشتر شدن فاصلهی مدافعین و بعضا جاماندن آنها و در نتیجه ایجاد فضا برای دیوید و ایلماز میگردید.
دابل پیوت میانه زمین، همیشه دو نفر از بین رناتو سانچز، آندره، بوباکاری سوماره و زکا انتخاب میشد. یکی از این دو نفر بایستی نزدیک به ایلماز بازی میکرد؛ درحالیکه وظیفه این دابل پیوت، ارسال پاسهای پشت مدافعین و پخش توپ بود.
هنگامیکه آرائوخو در سمت راست بازی میکرد، علاقه زیادی به ماندن و ارسال توپها و بعضا نفوذ به قلب دفاع داشت. این موضوع همان استفاده از سه هافبک را در خط میانی تداعی میکرد (به نوعی تبدیل شدن فورمیشن به 433). نفوذها کمتر میشد اما حضور آرائوخو کمک زیادی به چرخش توپ و باز شدن فضای بازی مینمود. در نتیجهی این تغییر، چیدمان به 4222 تبدیل میگشت. آرائوخو هم خط با ایلماز حرکت میکرد و وینگر سمت چپ نیز به دیوید اضافه میشد. تیم گالتیه با این تغییرات چیدمان موفق به قهرمانی در لیگ با 64 گل شد. این تعداد گلزده 17 گل کمتر از لیون در آن فصل بود که در رده 4ام قرارگرفت.
فاز دفاعی گالتیه در لیل
در فاز دفاعی لیل، چیدمان 442 حفظ شد. دفاع و پرسینگ از میانه زمین یک شیوه جدید از فاز دفاعی او را ارائه داد. 442 خطی درحالی که وینگرهای خیلی به مدافعین کناری نزدیک میشدند (برخلاف تک خطی که در سنت اتین بود). این موضوع باعث میشد تا فولبکها به سمت میانه مایل شوند و پرسینگ خوزه فونته و اسون بوتمن در سنترال دیفنس افزایش یابد. سنترال میدفیلدر در این ترکیب وظیفه پوشش و کاور کردن تومامی فضاهای میان خود و مدافعین میانی را برعهده داشتند. درنتیجه میزان قطع توپ بیشتر شده تا ضدحملات اکثرا از میانه زمین شروع شوند. در پایان نیز استفاده از همان سیستم 4222 گفته شده عامل قهرمانی لیل در لیگ شد.
گالتیه در نیس
پس از قهرمانی در لیل، گالتیه از این تیم جدا شد و به نیس (فصل 22-2021) پیوست. او 364 روز سرمربیگری نیس را برعهده داشت. در این مدت 43 بازی انجام شد و 24 پیروزی، 7 تساوی و 12 باخت را با این تیم به ثبت رساند. گالتیه فصل را با ایستادن در رده پنجم لیگ وان و نائب قهرمانی در کوپ دو فرنس به اتمام رساند.
او همچنان بر 442 دابل پیوت خود پایبند ماند و جاستین کلایورت (وینگر چپ)، وظیفه نفوذهای پشت مدافعین را برعهده داشت. دو نفر از میان آمینه گویری، اندی دلورت و کسپر دولبرگ به کلایورت نزدیک میشدند و در بازی هجومی شرکت میکردند که یکی از آن دو همیشه مایل به مرکز زمین بازی میکرد تا فاصله میان مدافعین مرکزی تیم حریف را بیشتر کند.
نیس این فصل دومین تیم لیگ وان از حیث سانتر بود. کلایورت گاهی اوقات فرارهای نفوذی خود را انجام نمیداد و با حفظ توپ و ایجاد فضا برای مهاجمین مرکزی، ملوین بارد (مدافع چپ تهاجمی) به او اضافه میشد یا او را تغذیه مینمود. این نفوذ باعث تراکم بازیکنان حریف در سمتی بود که بارد به کلایورت اضافه میشد. این موضوع آزادسازی فضا برای هافبک راست را عملی میساخت. این چیدمان بازیکنان و حرکات نفوذی باعث میشد تا گزینههای بیشتری برای پاسهای پشت مدافعین فراهم شود و به خودی خود موقعیت بیشتر و حتی ترس فراتری را برای مدافعین حریف بوجود میآورد.
چیدمان دفاعی گالتیه در نیس
سیستمی که معمولا در فاز تدافعی اجرا میشد، 4411 بود. مهاجم میانی به کنارههای میرفت و برای بازکردن فضا و همچنین درآمدن از زیر پرسینگ توسط تیم حریف، کمک مینمود. یکی از دو هافبک میانی به بستن فضاها و پوشش دادن بین خط هافبک و خط دفاع کمک میکرد. همانطور که در تصویر واضح است، این نوع پوشش باعث بستن تمامی فضاها و درنتیجه راحتتر شدن توپگیری میشود. روساریو، تورام و دلورت گاهی بصورت خطی و گاهی بصورت مثلثی وظیفه پوشش را برعهده میگرفتند.