آوریل
نیما حیدری مقدم، فوتبال لب– از زمان انتصاب مایکل ادواردز به‌عنوان مدیر اجرایی فوتبال در گروه ورزشی فن‌وی (Fenway Sports Group یا همان FSG) در مارس 2024، مشخص شده است که مالکیت چند باشگاهی به آنفیلد آمده است. ادواردز، مدیر ورزشی پیشین لیورپول، با این باور است که باشگاه چاره‌ای جز گسترش ندارد. این کار آن‌ها در لیگ برتر و فراتر از آن «رقابت پذیر» باقی نگه می‌دارد. او به مجموعه FSG بازگشت. هدف، یک برنامه جاه‌طلبانه برای سرمایه‌گذاری در یک باشگاه دیگر است. روز شنبه، گزارشی مبنی بر بررسی FSG برای معامله‌ای برای خرید تیم مالاگا از لیگ دسته دوم اسپانیا منتشر شد. در حال حاضر چه می‌دانیم؟
هدف خیزش FSG دقیقاً چیست؟
برنامه‌های چندباشگاهی FSG اساساً به معنای همگام شدن با رویه رایج در لیگ برتر است. اکنون بیش از نیمی از 20 تیم حاضر در لیگ برتر انگلیس با حداقل یک باشگاه اروپایی دیگر رابطه دارند. این الگو در دو سال گذشته در حال گسترش است. این اقدام لیورپول برای همراهی با رقابت دیگران است. همان‌طور که مایک گوردون، رئیس FSG، پس از انتصاب ادواردز در سال گذشته، در ایمیلی به کارکنان توضیح داد.
گوردون نوشت: «فوتبال جهانی در سال‌های اخیر به شدت تغییر کرده است. به‌طور فزاینده‌ای پیچیده شده و چالش‌های فراوانی ایجاد کرده است. برای باقی‌ماندن در رقابت، باید هر راه‌حلی را برای کسب برتری شناسایی کنیم. در این راستا، مایکل (ادواردز) از تمام ابزارهای موجود استفاده خواهد کرد و پیش‌تر شناسایی باشگاهی دیگر به عنوان یک کانال مؤثر برای تقویت عملیات کلی و پیشبرد جاه‌طلبی‌های رقابتی‌مان را آغاز کرده است.»
لیورپول پیش‌تر در مقابل روندی که مالکیت باشگاه منچسترسیتی ایجاد کرده بود، مقاومت می‌کرد. این مالکیت 13 تیم در سراسر جهان، تحت چتر سیتی فوتبال گروپ (City Football Group یا CFG)، از جمله خیرونا در اسپانیا، پالرمو در ایتالیا، و نیویورک سیتی در ایالات متحده گرد آورده است. پذیرفته شده که مزایای مدل چندباشگاهی قابل نادیده گرفتن نیست. گوردون افزود: «این امر به هیچ وجه از تمرکز، توجه، مراقبت، و مهم‌تر از همه، سرمایه‌گذاری در لیورپول نمی‌کاهد. در واقع، ما این مسیر را به‌عنوان راهی که می‌تواند باشگاه ما را برای آینده تقویت کند، می‌بینیم.»
علاقه دیرین
مدت‌ها است که گروه ورزشی فن‌وی (Fenway Sports Group یا FSG) آماده خرید یک باشگاه فوتبال دیگر برای اداره آن در کنار لیورپول است. ارتباط‌هایی با چهار باشگاه در برزیل (کروزِیرو، بوتافوگو، آتلِتیکو پارانائِنسه و اینترناسیونال) وجود داشت، اما بیلی هوگان، مدیر اجرایی لیورپول، در سال 2023 اشاره کرد که این موضوع دیگر اولویت نیست. هوگان در کنفرانس Sports Pro Media APAC در سنگاپور، گفت: «برای برخی باشگاه‌ها، (مالکیت چندباشگاهی) منطقی است. اما در حال حاضر، تمرکز ما بر روی کاری است که در لیورپول انجام می‌دهیم.» درِ این موضوع هرگز بسته نشد، اما بازگشت ادواردز فرصتی مناسب برای پیشبرد این استراتژی فراهم کرد. فرصت گسترش مجموعه FSG عاملی برای کاهش تردید اولیه ادواردز نسبت به بازگشت به لیورپول بود.
ادواردز پس از انتصاب خود، در بیانیه‌ای از FSG گفت: «یکی از بزرگ‌ترین عوامل در تصمیم من، تعهد به خرید و نظارت بر یک باشگاه اضافی و گسترش این بخش از FSG است. من معتقدم که این کار، برای باقی‌ماندن در رقابت، سرمایه‌گذاری و گسترش پرتفوی فوتبال فعلی ضروری است.» جمله آخر کلیدی است. برای لیورپول، این دیگر یک انتخاب استراتژیک نیست، بلکه ضروری است.
چرا مالاگا مورد توجه است؟
یک الگو در باشگاه‌های لیگ برتر برای خرید تیم وجود دارد: به اندازه‌ای بزرگ باشند که بتوانند در بالاترین سطح مسابقات داخلی رقابت کنند، بدون اینکه خریدشان هزینه هنگفتی داشته باشد. بازار آمریکای جنوبی، به‌ویژه برزیل، پیش‌تر توسط FSG ارزیابی شده بود، اما ترجیح برای اولین گام، همیشه تیمی در اروپا بود.
برگزیت و رأی بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا (EU) در سال 2016، به پیچیدگی‌هایی در جذب بازیکن منجر شده است. گرفتن مجوز کار برای بازیکنان خارجی برای پیوستن به باشگاه‌های انگلیسی دشوارتر شده است. مالکیت یک باشگاه در یک کشور عضو اتحادیه اروپا به دور زدن این قوانین کمک می‌کند. و فرصتی برای بازیکنی فراهم می‌کند تا معیارهای صلاحیت خود برای بریتانیا را در یک لیگ دیگر به دست آورد. همچنین می‌تواند خانه‌ای موقت برای بازیکنان زیر 18 سال آینده‌دار اروپا ایجاد کند، که دیگر واجد شرایط برای امضای قرارداد با باشگاه‌های انگلیسی نیستند.
توانایی بازگشت وجود دارد؟
فشار برای تشکیل شراکت با باشگاه‌های اروپایی در سال‌های پس از برگزیت اتفاقی نبوده است. برای FSG، مالاگا به خوبی در این چارچوب جا می‌گیرد. این حرکت با علاقه گروه به خرید تیم‌هایی با سنت‌های قوی و پتانسیل رشد، مشابه علاقه قبلی‌اش به بوردو، هماهنگ است. در ژوئیه سال گذشته، FSG پس از مذاکرات «جامع و سازنده با تمام طرف‌های ذی نفع» از خرید باشگاه فرانسوی عقب‌نشینی کرد.
مالاگا تاریخچه‌ای از تیمی ثابت در لالیگا و پیشینه رقابت در اروپا را دارد. اما در سال‌های اخیر افت کرده است و به سطح سوم فوتبال اسپانیا سقوط کرده است. آن‌ها فصل گذشته به دسته دوم ارتقا یافتند. FSG معتقد است که فرصتی برای بازگرداندن این باشگاه وجود دارد. باشگاهی که در سال 2013 به مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا رسید.
هیئتی از FSG در فوریه از مقر مالاگا به عنوان بخشی از این فرآیند بازدید کرد. هنوز هیچ چیزی قطعی نشده است و هرگونه معامله برای مالاگا بی‌دردسر نخواهد بود. همان‌طور که “درموت کورگان” در روز شنبه گزارش داد، یک قاضی از سال 2020 باشگاه را کنترل کرده است. مسائل حقوقی پیچیده مربوط به فروش به گروه محلی BlueBay Hotels، که در حال حاضر مالک تقریباً نیمی از سهام باشگاه است وجود دارد. دادستان‌های قضایی، همچنین در حال تحقیق درباره ادعای سوءاستفاده از بودجه باشگاه در دوران ریاست تاجر قطری، “عبدالله بن ناصر آل‌ثانی” هستند، که بر بی‌گناهی خود تأکید کرده است.
FSG به نظر می‌رسد که گزینه‌های متعددی را بررسی می‌کند. آن‌ها در سال گذشته تحقیقات لازم و بازدیدهای حضوری از چند باشگاه اسپانیایی انجام داده است. از جمله لوانته، الچه، اسپانیول، ختافه و وایادولید، در حالی که بازار فرانسوی نیز به‌عنوان محور اصلی ارزیابی‌هایشان بوده است.
مزایای مدل چند باشگاهی برای لیورپول چیست؟
این اصطلاحی نیست که مدیران اجرایی دوست داشته باشند از آن استفاده کنند. به‌ویژه که برای تیم‌های سطح پایین‌تر هرم چندباشگاهی، بسیار تحقیرآمیز است. اما امکان استفاده از این تیم‌های دیگر به‌عنوان «باشگاه‌های تغذیه‌ای» جذابیت بیشتری برای کسانی که در لیگ برتر حضور دارند، پیدا کرده است.
علاوه بر برتری که در جذب جوانان ایجاد می‌کند، این مدل همچنین فرصتی برای توسعه استعدادهای خود لیورپول فراهم می‌کند. کنترل بیشتری بر پیشرفت یک بازیکن جوان، زمانی که به یک باشگاه شریک قرض داده می‌شود، وجود دارد. مدل چندباشگاهی، از تمام تیم‌هایش میخواهد که به یک سبک بازی کنند.
تاد بولی، مالک مشترک چلسی، در سال 2023 انگیزه‌هایش را به خوبی خلاصه کرد. او گفت: «هدف ما این است که مطمئن شویم می‌توانیم مسیر را برای ستارگان جوانمان به‌سوی بازی در زمین چلسی هموار کنیم. در حالی که بازی واقعی و زمان حضور در زمین را برایشان فراهم کنیم.»
بازیکنان جوان می‌توانند به باشگاه‌های شریک قرض داده شوند، در حالی که می‌دانند در سطوح رقابتی، فرصت‌ها و دقایقی برای بازی وجود دارد. چیزی که همیشه نمی‌توان آن را بدیهی تلقی کرد. این به این معنا نیست که آن بازیکن در نهایت در بزرگ‌ترین باشگاه مجموعه بازی کند، اما به افزایش ارزش خودش و دیگر بازیکنان کمک خواهد کرد. در این دوران، با قوانین سخت‌گیرانه‌تر درباره سود و پایداری (Profit and Sustainability Rules یا PSR)، این دستاوردها می‌توانند تفاوت ایجاد کنند.
اشتراک‌گذاری تحلیل‌ها و داده‌های استعدادیابی در چارچوب مدل چندباشگاهی وجود دارد. که شبکه جستجو را گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌کند. همان‌طور که گروه ردبول (Red Bull Group)، مالک تیم‌هایی مانند لایپزیگ آلمان و سالزبورگ اتریش، این کار را به طرز چشمگیری انجام داد. همه این‌ها به هدف اعلام‌شده گوردون برای تقویت لیورپول بازمی‌گردد.
FSG و مشکلات
همه چیز همیشه شیرین و دلپذیر نیست، همان‌طور که مالکین Blue Co چلسی در مالکیت باشگاه فرانسوی استراسبورگ متوجه شده‌اند، هواداران بی‌قرار، نارضایتی خود را آشکارا بیان کرده‌اند. با این حال، اوضاع این فصل بهتر است. پیروزی آن‌ها مقابل لیون در روز جمعه آن‌ها را به رتبه پنجم لیگ 1، بالاترین سطح فوتبال باشگاهی فرانسه، رساند.
همچنین در سال‌های اخیر، اعتراضاتی در لیون، علیه گروه فوتبال ایگل (Eagle Football Group) متعلق به جان تکستور در حال انجام است. این اعتراضات در لوریان، جایی که گروه سرگرمی فوتبال بلک نایت (Black Knight Football Entertainment) حاضر است، جریان دارد. گروهی که بیل فولی، مالک بورنموث، سهام‌دار آن است.
سایرین نیز زمانی که دو باشگاه از یک گروه در یک رقابت اروپایی با یکدیگر روبه‌رو شده‌اند، با مشکلاتی مواجه شده‌اند.
راه‌حل کج‌دار و مریض
یوفا ، نهاد حاکم بر فوتبال اروپا، مسابقه بین باشگاه‌های شریکی را ممنوع کرده است و این قانون در فصل گذشته مشکلاتی ایجاد کرد. برای مثال، زمانی که برایتون و رویال یونیون سن‌ژیلوآز (Royale Union Saint-Gilloise) بلژیک هر دو به لیگ اروپا راه یافتند. در نهایت، برایتون توانست در این مسابقه شرکت کند، زیرا یوفا متقاعد شد که مالک آن، تونی بلوم (Tony Bloom)، تأثیر قاطعانه‌ای بر یونیون ندارد. استون ویلا نیز با همین مشکل مواجه شد، زیرا باشگاه شریک پرتغالی آن‌ها، ویتوریا گیمارش (Vitoria Guimaraes)، فصل گذشته به لیگ کنفرانس اروپا راه یافت. مالکان ویلا، ناسف ساویریس (Nassef Sawiris) و وس ادنز (Wes Edens)، مجبور شدند سهم خود در ویتوریا را کاهش دهند تا با قوانین یوفا مطابقت کنند.
لیورپول، به‌طور غیرمستقیم، مشکلاتی را با میلان و تولوز (Toulouse) تجربه کرد. شرکت RedBird Capital Partners، که 11 درصد از سهام FSG را در اختیار دارد، کنترل این باشگاه‌ها را بر عهده دارد و توانست یوفا را متقاعد کند که هر دو باشگاه می‌توانند در مسابقات آن شرکت کنند. شرایطی که یوفا برای تمامی این موارد در نظر گرفته است، این است که پس از پنجره نقل و انتقالات تابستان گذشته، هیچ باشگاه مالک مشترک، نباید بین خود بازیکن رد و بدل کنند.
آیا FSG همان مدل مورد استفاده رقبایی مانند گروه فوتبال سیتی (City Football Group یا CFG) و BlueCo را میخواهد؟
اساس کار مشابه خواهد بود: ایجاد شراکت‌های مفید و بهره‌برداری از مزایای رقابتی آن‌ها. با این حال، تکرار مدل CFG نیازمند منابع و زمان قابل‌توجهی است. CFG بیش از یک دهه است که در این زمینه فعالیت می‌کند و در آمریکای شمالی، جنوبی، استرالیا، آسیا و اروپا ریشه دوانده است. تأثیر آن بسیار گسترده است. در حالی که این رویکرد در حال تقلید است، هیچ‌کس تمایلی برای تکرار گستردگی آن نشان نداده است و از FSG، که سازمانی آگاه به محدودیت‌های مالی خود است، انتظار نمی‌رود که این کار را امتحان کند.
BlueCo، که چلسی را در سال 2022 خریداری کرد، در تابستان 2023 با خرید استراسبورگ مأموریت چندباشگاهی خود را آغاز کرد و انتظار می‌رود باشگاه‌های بیشتری به این مجموعه بپیوندند. FSG هنوز مشخص نکرده که برنامه‌هایش برای مدل چندباشگاهی تا چه اندازه بلندپروازانه خواهد بود، اما ادواردز معتقد است که گسترش ضروری است و شاید مالاگا بتواند آغاز این مسیر باشد.
