فرهنگ چپگرایانه از دل خیابانهای هامبورگ
ایلیا بهزاداول، فوتبال لب – به بهانهی بازگشت سنپائولی نگاهی به تشکلهای هواداری خواهیم داشت. تشکلهای هواداری تیمهای مختلف در هر کشوری، فرهنگ و آداب مخصوص خود را دارند و گاهی اوقات، چیزی بیشتر از هواداری یک تیم فوتبال را نمایندگی میکنند. حضور در تشکل هواداری یک باشگاه، گاهی به معنای پیروی از یک عقیده سیاسی و اجتماعی نیز هست و در اروپا، بیش از سایر نقاط جهان این مسئله بروز پیدا میکند.
تشکلهای هواداری در قسمتهای مختلف اروپا، از مهمترین نهادهای اجتماعی هر جامعه هستند و در بسیاری از مواقع هواداری از یک تیم، میتواند بیانکننده طرز فکر شما درباره مسائل اجتماعی، سیاستهای مهاجرتی و ریلگذاری اقتصادی آن کشور باشد. در آلمان، تشکلهای هواداری تیمهای مختلف به شکل سازمانیافتهای طی دهههای اخیر ایجاد شدهاند و حتی در پایینترین سطوح فوتبال این کشور، میتوانید آثار هولیگانیسم و تلفیق تفکرات سیاسی و اجتماعی با هواداری از فوتبال را پیدا کنید.
سنپائولی دوباره در قلب فوتبال آلمان
یکشنبه شب برای اولین بار از سال ۲۰۱۱، تیم ریشهدار و قدیمی سنپائولی در سطح اول فوتبال آلمان به میدان خواهد رفت. تیمی که اگرچه همواره پایینتر از هامبورگ به عنوان تیم دوم این شهر شناخته شد، اما حالا بالاتر از همشهری مشهور خود قرار دارد؛ اکنون فرصت خودنمایی در بوندسلیگا را به دست میآورد. سنپائولی، یکی از تیمهای خاص فوتبال آلمان است که تشکلهای هواداری آن از یک عقیده خاص پیروی میکنند.
از تصاویر دزد دریایی روی پرچمهای مشکی هواداران باشگاه گرفته تا شعارهای بیپروای سیاسی، هواداران سنپائولی را تبدیل به یکی از خاصترین هواداران جهان کرد که تفکرات موجود در خیابانهای هامبورگ را نمایندگی میکنند. شهری که پس از سپری کردن بحرانهای بزرگی چون حکومت ناپلئون، شیوع وبا و جنگ جهانی دوم، از طریق موقعیت جغرافیایی و ارتباطات بینالمللی خود را سرپا نگه داشت. همچنین بندری بودن آن، به افزایش جمعیت و رشد اقتصاد در این شهر کمک زیادی کرده است.
هامبورگ، تنها و استوار
هامبورگ در دو قرن اخیر، با وجود اینکه بخشی از آلمان است همواره به عنوان یک شهر آزاد و تقریباً خودمختار شناخته شد. همین موضوع، روی غرور و فرهنگ خاص مردم این شهر هم اثرگذار بود.جای تعجبی نداشت که هواداران سنپائولی در این شهر، به اصول خاص خود پایبند باشند اما دهه ۱۹۸۰، دههای سرنوشتساز برای هواداران این باشگاه بود. جایی که کثرت گرایی و گوناگونی فرهنگی و تمایز، تبدیل به یکی از شاخصههای اصلی سنپائولی شد.
ورزشگاه این تیم که در سال ۱۹۶۳ افتتاح شد. درست در نزدیکی یکی از اصلیترین و مشهورترین خیابانهای شهر یعنی ریپربان قرار داشت. این خیابان با توجه به شهرت خود، تبدیل به محلی برای حضور افراد مختلف، اعم از مهاجران و اقلیتهای گوناگون شد. در دهه ۸۰، فراوانی این افراد متنوع میتوانست باعث ایجاد گروههای چپگرا و تفکر در خصوص مسائل اجتماعی شود؛ آن هم درست در نزدیکی ورزشگاه خانگی تیم فوتبال سنپائولی. این موضوع، هواداران سنپائولی را تبدیل به هوادارانی با هویت، طرز تفکر و عقاید خاصی سیاسی کرد.
زمانی که هواداران فوتبال در آلمان چندان علاقهای به مانیفست دادن و بروز دادن عقاید خود نداشتند، هواداران سنپائولی را با عقیدههای خاص خود میشناختند. البته بارها مورد تهاجم هواداران تیمهای رقیب قرار گرفتند. مواضع هواداران سنپائولی علیه فاشیسم، نژادپرستی و همجنسگراهراسی، تشکلهای هواداری این تیم را تبدیل به تشکلی با ایدههای متمایز و چپگرایانه در فوتبال آلمان کرد.
سنپائولی، الگوی هواداری
در دنیا، تشکلهای هواداری مختلفی با ایدههای مشابه وجود دارند که حمایت خود را از ایدههای هواداری سنپائولی مطرح کردند. باشگاههایی از جمله سلتیک اسکاتلند(که سال گذشته هواداران آن با پرچم فلسطین در رقابتهای لیگ قهرمانان اروپا حاضر شدند.)، رایو وایکانو اسپانیا و آ.ا.ک آتن در یونان. هواداری از سنپائولی در آلمان، تقریباً با هواداری از ایدههای چپگرایانه مترادف شد. این هماندیشی هواداران، باعث شد ظرفیت ورزشگاه خانگی این تیم در اکثر بازیها تکمیل شود. حتی در سالهایی که سنپائولی، در فوتبال آلمان هیچ چیزی برای ارائه نداشت.
سنپائولی از لحاظ فوتبالی همواره زیر سایه نام بزرگ هامبورگ بود و این باشگاه حتی بارها تا مرز ورشکستگی نیز پیش رفت. اما وفاداری هواداران به این تیم و کمک آنها برای نجات تیم و البته ایدئولوژی هواداری خود، این تیم را سرپا نگهداشت. تیمی که خود در بسیاری از مواقع به کمک بیرونی احتیاج داشت. اما چندین مسابقه دوستانه در کوبا برای کمک به مردم این کشور برگزار کرد. همچنین در مقطعی، مهاجران سوری حاضر در آلمان که توسط مردم محلی طرد شدند به تصمیم باشگاه اجازه خواب و زندگی در ورزشگاه اصلی سنپائولی داشتند.
سیاستی که در چند دهه اخیر، از بخشهای اصلی هویت باشگاه بود. در هر بازی خانگی، میتوان بنرهایی را در حمایت از مهاجران حاضر در آلمان مشاهده کرد. یکی دیگر از نمادهای هواداری در سنپائولی، استفاده از پرچمی با نماد دزد دریایی است که از دهه ۸۰ میلادی در ورزشگاههای این تیم باب شد. وقتی که هواداری که خود را دکتر مابوسه معرفی میکرد، برای فریاد زدن مشکلات سیاسی منطقه خود از این پرچم استفاده نمود. به تدریج، استفاده از پرچم دزد دریایی برای بروز دادن عقاید سیاسی، تبدیل به یک سنت هواداری در سنپائولی شد.
وضعیت دزدان دریایی در بوندسلیگا
از لحاظ فوتبالی اما همانطور که گفته شد، سنپائولی همیشه زیر سایه نام بزرگ هامبورگ قرار داشت. آنها برای اولین بار از فصل ۲۰۱۰/۲۰۱۱ پا به بوندسلیگا میگذارد. آن هم در شرایطی که سرمربی جوان و محبوب این تیم یعنی فابیان هورزلر، پس از درخشش در سطح دوم فوتبال آلمان راهی انگلیس شد و هدایت برایتون را برعهده گرفت. از بین هشت حضور قبلی تیم سنپائولی در سطح اول فوتبال آلمان، شش دوره بین سالهای ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۱ رقم خورد. طی یک دهه اخیر، این تیم از لحاظ مالی ثبات نسبیای در سطح دوم فوتبال آلمان پیدا کرد. حالا و پس از ۱۳ سال انتظار، سنپائولی به بوندسلیگا برگشته و هواداران این تیم که در مواقعی بیش از تیمهای سطح اول فوتبال آلمان ورزشگاه را پر کردند. آنها مشتاق نمایندگی کردن تیم خود، فرهنگ شهر هامبورگ و البته ایدههای سیاسی خود در بوندسلیگا هستند.
رنگ قهوهای و سفید لباس تیم سنپائولی، تمایز فرهنگی این تیم با سایر تیمهای حاضر در فوتبال آلمان را بیشتر هم میکند. بیشک در این دوره از بوندسلیگا باید شاهد اتفاقاتی جالب توجه در ورزشگاه کوچک شهر هامبورگ باشیم. اتفاقاتی از جنس عقاید هواداران این تیم که ریشه در فرهنگ بندری هامبورگ، آثار جنگ جهانی دوم، حضور مهاجران در آلمان و تفکرات چپگرایانه موجود در این کشور دارند. میتوان گفت که فرهنگ هواداری سنپائولی، به نوعی فرهنگ عامه شهر هامبورگ را نمایندگی میکند. حضور این تیم در بالاترین سطح فوتبال آلمان، نویدبخش روزهای جذاب در فصل ۲۰۲۴/۲۰۲۵ بوندسلیگا خواهد بود.
برای شنیدن تحلیلهای صوتی هفتگی در پادکست فوتبال لب، از این لینک به ما گوش کنید